ต้องพึ่งระลึกเสมอว่า “ความจริงเป็นสิ่งหายาก” ในภาวะวิกฤติ

ผู้ช่วยศาสตราจารย์กุสุมา กูใหญ่ ผู้อำนวยการสถาบันสันติศึกษา

แสดงความกังวล ต่ออุณหภูมิความรู้สึกของผู้คนทั้งสองประเทศ ในการเสพข่าวสารความขัดแย้งระหว่างไทยและกัมพูชา ที่มาจากหลากหลายช่องทาง โดยเฉพาะข่าวสารที่ไม่ได้มีข้อเท็จจริง

ซึ่งในช่วงที่ผ่านมา การสื่อสารของรัฐไทยไม่ตอบสนองความต้องการข้อมูลข่าวสารของประชาชนได้ทันท่วงที และยังไม่เป็นเอกภาพ ทั้งจากรัฐบาล กระทรวงการต่างประเทศ หรือหน่วยงานด้านความมั่นคง จึงเป็นจุดอ่อน ทำให้เกิดข่าวสารบิดเบือน ใส่สีตีไข่เพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะข่าวสารในลักษณะโฆษณาชวนเชื่อ ที่ปลุกเร้าอารมรณ์ ทำให้เกิดความเกลียดชัง

เช่นเดียวกับการใช้สื่อสารของฝั่งประเทศกัมพูชาที่สื่อสารโดยตรงกับประชาชน ที่ยังคงเน้นการถูกละเมิด การถูกรุกราน รวมผสมกับประวัติศาสตร์ที่ถือกับคนละเล่มกับไทย

ขณะเดียวกันการสื่อสารกับโลกภายนอก ก็มีการวางรูปแบบหรือบทไว้ตรงกัน โดยเน้นย้ำถึงการรักสันติเพื่อสร้างภาพลักษณ์ของประเทศ และสร้างความชอบธรรมในการสู้รบครั้งนี้ และดึงประชาคมโลกให้เข้ามาในปัญหา

แต่ทั้งสองวิธีการนี้ อาจส่งผลระยะยาวในความสัมพันธ์ของผู้คนของทั้งสองประเทศแม้การต่อสู้ยุติลง

“เมื่อขัดแย้งกันย่อมมีบาดแผล ซึ่งการจัดการกับบาดแผล เมื่อเป็นแผลเป็นที่ดูเหมือนไม่มีร่องรอย แต่เมื่อแผลถูกกระแทกซ้ำลงไป ในแต่ละช่วงเวลา มันยิ่งบาดลึกลงไป ความสัมพันธ์ที่ไม่เหมือนเดิมจึงเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ แต่ความสัมพันธ์ที่พอจะฟื้นฟูขึ้นมาได้ อันนี้ทำได้แน่ ถ้าทั้งสองฝั่งตั้งใจผ่านการฟื้นฟูระยะสั้น ระยะยาว

โดยในระยะยาว เราต้องคุยกันแบบจริงจัง ว่าจริงๆแล้วเรารู้จักเพื่อนบ้านเราจริงหรือเปล่า หรือ เค้ารู้จักเราจริงหรือเปล่า ” ผอ.สถาบันสันติศึกษา กล่าว

ส่วนการไม่สามารถบรรลุข้อตกลงหยุดยิงโดยไม่มีเงื่อนไขของทั้งสองประเทศ หลังการหารือที่ประเทศมาเลเซีย อาจลดความน่าเชื่อของประเทศคนกลางอย่างมาเลเซีย สหรัฐอเมริกา หรือจีน

แต่โดยส่วนตัวเห็นว่า ในวิกฤติความขัดแย้ง ยังมีความจำเป็นที่ต้องเจรจา เพื่อหยุดยิงให้ได้ก่อน แล้วจึงเริ่มฟื้นฟูความไว้เนื้อเชื่อใจขึ้นมาใหม่

“ในระยะสั้นต้องหยุดยิงให้ได้ก่อน แต่วันนี้ก็พิสูจน์แล้ว การเรียกด่วนมาคุยแล้วบอกจะหยุดยิง มันไม่สำเร็จ แต่การหยุดยิงยังเป็นสิ่งจำเป็น ถ้าต่างฝ่ายต่างไม่ไว้วางใจกัน หรือ แหกข้อตกลง มันไม่มีทางที่คุยกันต่อได้ ” ผศ.กุสุมา กล่าวย้ำ

ขณะที่ประชาชนผู้เสพสื่อ นักวิชาการด้านสันติวิธี ย้ำว่า ต้องพึ่งระลึกเสมอว่า ความจริงเป็นสิ่งหายาก ในภาวะวิกฤติ จึงต้องรู้เท่าทันว่า อารมณ์ หรือการกระทำจะทำให้ใครได้ประโยชน์ หรือเสียประโยชน์ เพื่อไม่ให้กลายเป็นเครื่องมือที่สร้างความขัดแย้งเพิ่ม

ติชิลา พุทธสาระพันธ์
ThaiPBSศูนย์ข่าวภาคใต้ เรียบเรียง

ที่มา Thai PBS ศูนย์ข่าวภาคใต้

รับชม วีดีโอสัมภาษณ์ คลิ๊ก ที่นี่